Ngành y học dự phòng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và kiểm soát các bệnh tật trước khi chúng trở nên nghiêm trọng. Với sự gia tăng của các yếu tố nguy cơ và dịch bệnh, ngành y tế dự phòng ngày càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Dưới đây Nha Khoa Review sẽ bật mí tất cả các thông tin về ngành y học dự phòng là gì, chương trình đào tạo, các kỹ năng cần có, cơ hội nghề nghiệp rộng mở hiện nay. Với cơ hội việc làm ngày càng tăng và mức lương hấp dẫn, ngành y tế dự phòng hứa hẹn mang đến sự phát triển và thành công cho những ai đam mê và theo đuổi nghề nghiệp này.
Y học dự phòng là gì? Ngành y học dự phòng (Preventive healthcare) là lĩnh vực y tế tập trung vào việc ngăn ngừa bệnh tật, bảo vệ sức khỏe và kiểm soát các nguồn lây nhiễm. Khác với y học truyền thống tập trung vào chẩn đoán và điều trị các bệnh nhân, ngành y học dự phòng tập trung nhiều hơn vào việc phòng ngừa bệnh tật và nâng cao sức khỏe cho cả cộng đồng.
Ngành y tế dự phòng thực hiện các biện pháp nghiên cứu và chính sách nhằm thúc đẩy sức khỏe và giám sát vấn đề sức khỏe của cộng đồng. Đầu tiên, nó xác định nhu cầu sức khỏe của người dân và sau đó lập kế hoạch, quản lý và đánh giá các dịch vụ y tế.
Mục tiêu hàng đầu của ngành này là nâng cao sức khỏe, ngăn chặn dịch bệnh, kiểm soát sự lây lan của virus gây bệnh và quản lý các bệnh tật tại cấp cá nhân, gia đình và cộng đồng.
Ngành y học dự phòng học gì?
Khối thi vào ngành y tế dự phòng
Để đăng ký học ngành Y học dự phòng, bạn cần thi vào các khối tuyển sinh sau đây:
Khối B00: Thi với môn Toán - Hóa học - Sinh học.
Khối D07: Thi với môn Toán - Hóa học - Tiếng Anh.
Khối D08: Thi với môn Toán - Sinh học - Tiếng Anh.
Khối A00: Thi với môn Toán - Lý - Hóa học.
Qua đó, khi biết rõ các môn thi xét tuyển trong từng khối, bạn có thể chuẩn bị kiến thức phù hợp để đạt kết quả tốt trong quá trình thi tuyển.
Chương trình học của ngành y học dự phòng là gì?
Chương trình đào tạo ngành Y học dự phòng là một sự kết hợp đa chuyên ngành gồm y học lâm sàng, y tế cộng đồng và y học gia đình. Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị những kỹ năng quan trọng.
Ngành Y tế dự phòng đào tạo những kiến thức và kỹ năng sau:
Chuyên ngành y học lâm sàng:
Chẩn đoán, điều trị và chăm sóc các bệnh thường gặp.
Xét nghiệm và thăm dò chức năng.
Chăm sóc toàn diện và tư vấn sức khỏe cho những người mắc các bệnh thường gặp.
Thực hiện một số kỹ thuật xét nghiệm.
Chuyên ngành y tế cộng đồng:
Thu thập và phân tích thông tin về sức khỏe cộng đồng.
Phát hiện, tổ chức phòng chống dịch bệnh.
Thực hiện các chương trình y tế quốc gia tại khu vực địa phương.
Tổ chức giáo dục và tuyên truyền về phương pháp phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe.
Chuyên ngành y học gia đình:
Quản lý, đào tạo cán bộ y tế.
Tư vấn và chăm sóc sức khỏe cho gia đình và cộng đồng.
Điều trị các bệnh gia đình và tạo điều kiện sống lành mạnh cho gia đình.
Chương trình Đại học chính quy ngành Y học dự phòng thường kéo dài 6 năm và chia thành các nhóm kiến thức chính.
Khoa học tự nhiên (tin học, xác suất thống kê, lý sinh, hóa học, sinh học, di truyền,...).
Khoa học xã hội (Tâm lý học - Y đức, Nhà nước và Pháp luật).
Ngoại ngữ cơ bản.
Giáo dục thể chất.
Giáo dục quốc phòng.
Nhóm kiến thức giáo dục chuyên nghiệp:
Kiến thức cơ sở của ngành (giải phẫu, sinh lý học, hóa sinh, mô phôi,...).
Kiến thức chuyên ngành bắt buộc (nội cơ sở, ngoại cơ sở, nội bệnh lý, ngoại bệnh lý, phụ sản, nhi, truyền nhiễm,...).
Kiến thức chuyên ngành tự chọn (Vaccine, khống chế các bệnh phổ biến, thảm họa, y học lao động, bệnh nghề nghiệp,...).
>>Xem thêm: Áo bác sĩ gọi là gì? Ý nghĩa, đặc điểm, cách bảo quản và cách phối đồ
Y học dự phòng học mấy năm?
Ngành Y học dự phòng học trong thời gian tương đương với ngành Bác sĩ Đa khoa, tức là kéo dài trong vòng 6 năm. Sinh viên trong ngành này sẽ trải qua các khóa học, thực tập và đào tạo chuyên sâu để trở thành bác sĩ y tế dự phòng.
Tuy nhiên, khi xin việc, bác sĩ y tế dự phòng thường gặp hạn chế hơn nhiều so với các bác sĩ đa khoa. Cơ hội việc làm chủ yếu tập trung tại các trung tâm y tế và một số khoa chuyên sâu trong bệnh viện khi họ tiếp tục theo đà học lên chuyên khoa.
Các trường đào tạo y học dự phòng hiện nay
Từ năm 2020, có 9 trường đào tạo ngành Y học dự phòng tại Việt Nam. Dưới đây là danh sách các trường đào tạo ngành này theo khu vực:
Khu vực miền Bắc:
Đại học Y Hà Nội
Đại học Y dược Hải Phòng
Đại học Y dược Thái Nguyên
Đại học Y dược Thái Bình
Khu vực miền Trung:
Đại học Y dược Huế
Đại học Y khoa Vinh
Khu vực miền Nam:
Đại học Y dược TP.HCM
Đại học Trà Vinh
Đại học Nguyễn Tất Thành
Đại học Y dược Cần Thơ
Tùy theo vị trí và sự lựa chọn của bạn, bạn có thể chọn một trong các trường trên để theo học ngành Y tế dự phòng.
>>Xem thêm: Bác sĩ y học dự phòng
Học y tế dự phòng ra làm gì? Cơ hội việc làm hiện nay
Ngành Y học dự phòng đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng chống bệnh dịch. Nhiệm vụ chính của ngành này là thực hiện các kế hoạch và biện pháp nhằm nâng cao sức khỏe, bảo vệ và giảm khả năng mắc bệnh, ngăn chặn sự phát triển của các nguồn bệnh. Sau khi tốt nghiệp ngành Y học dự phòng, bạn có thể đảm nhận nhiều công việc khác nhau, bao gồm:
Làm việc tại Bộ Y tế, viện nghiên cứu chuyên ngành Y học dự phòng.
Trở thành giảng viên tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp về Y học dự phòng.
Làm việc tại các trung tâm y tế dự phòng từ cơ sở đến trung ương.
Làm việc tại phòng tiêm chủng và phòng chống bệnh dịch.
Chăm sóc bệnh nhân và nâng cao sức khỏe cho cộng đồng tại các trung tâm y tế.
Tham gia công tác truyền thông và giáo dục sức khỏe tại bệnh viện, trường học và các tổ chức tương tự.
Tham gia quản lý và chăm sóc bệnh nhân tại cộng đồng.
Làm việc tại các khoa/phòng chức năng của bệnh viện, bao gồm phòng kế hoạch, tổ chức hành chính, quản trị giáo tài, nghiên cứu khoa học và chỉ đạo tuyến.
Làm việc tại các hiệp hội nghề nghiệp như Hiệp hội Y học dự phòng, Y tế cộng đồng, Hội Y học và các tổ chức tương tự.
Làm việc tại các tổ chức quốc tế, tổ chức chính phủ và tổ chức phi chính phủ.
Những công việc trên đều mang ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng và duy trì sức khỏe cộng đồng, đồng thời đóng góp tích cực vào công tác phòng chống bệnh dịch.
>>Xem thêm: Ngành y tế công cộng là gì? Học mấy năm? Ra làm gì? Mức lương bao nhiêu?
Mức lương của ngành y tế dự phòng là bao nhiêu?
Mức lương của các chức danh Bác sĩ Y học dự phòng phân thành ba hạng, bao gồm:
Bác sĩ Y học dự phòng cao cấp (hạng I): Đối với bác sĩ Y tế dự phòng cao cấp, áp dụng hệ số lương viên chức loại A3, nhóm A3.1. Mức lương của chức danh này nằm trong khoảng từ 6,2 đến 8,0.
Bác sĩ Y học dự phòng chính (hạng II): Đối với bác sĩ Y tế dự phòng chính, áp dụng hệ số lương viên chức loại A2, nhóm A2.1. Mức lương của chức danh này nằm trong khoảng từ 4,4 đến 6,78.
Bác sĩ Y học dự phòng (hạng III): Đối với bác sĩ Y tế dự phòng, áp dụng hệ số lương viên chức loại A1. Mức lương của chức danh này nằm trong khoảng từ 2,34 đến 4,98.
Các mức lương trên phụ thuộc vào hệ số lương và nhóm lương viên chức tương ứng với từng chức danh Bác sĩ Y tế dự phòng. Các thông tin này giúp xác định mức lương cơ bản cho các chức danh trong lĩnh vực Y tế dự phòng.
Liệu bạn có phù hợp với ngành y tế dự phòng hay không?
Khi đã hiểu rõ y học dự phòng là gì, các bạn muốn biết liệu bản thân có phù hợp với ngành này hay không. Nếu bạn có những phẩm chất và tố chất sau đây, ngành Y học dự phòng sẽ là lựa chọn phù hợp với bạn:
Đam mê với sinh học: Bạn có hứng thú với môn học sinh học không? Bạn có mong muốn khám phá thế giới sống, tìm hiểu về cấu trúc phân tử, tế bào hay cơ thể con người không? Nếu câu trả lời là có, Y học nói chung và Y tế dự phòng nói riêng có thể phù hợp với bạn. Sự yêu thích này có thể trở thành động lực để bạn vượt qua khó khăn và thách thức, đạt được ước mơ của mình.
Tình yêu thương và sự giúp đỡ: Y tế là việc làm với con người. Dù bạn đang thực hiện nghiên cứu hay trực tiếp làm việc với bệnh nhân, mục tiêu chính của bạn vẫn là chăm sóc sức khỏe cho mọi người. Do đó, bạn cần có tình yêu thương và lòng nhân ái.
Sẵn sàng đối mặt với những tình huống khó khăn: Nếu bạn có lo lắng khi phải đối mặt với máu, kim tiêm, kim khâu và những cảm giác khó chịu của bệnh nhân, có thể là việc theo đuổi lĩnh vực Y học sẽ gặp khó khăn. Những yếu tố này là những thứ mà các bác sĩ phải đối mặt hàng ngày. Tuy nhiên, nếu có quyết tâm, bạn vẫn có thể vượt qua những khó khăn này.
Đam mê học hỏi: Lĩnh vực Y học nói chung và Y tế dự phòng nói riêng không ngừng thay đổi và phát triển. Có sự nghiên cứu liên tục và thông tin mới được áp dụng vào chẩn đoán và điều trị. Với tốc độ nhanh chóng của thông tin y tế, các bác sĩ cần liên tục học tập để thích nghi với các phương pháp làm việc mới. Những nhân viên y tế giỏi nhất là những người luôn sẵn lòng chấp nhận thay đổi và tự thúc đẩy bản thân để tìm hiểu thông tin mới.
Tận tâm và chi tiết: Trở thành một nhân viên y tế đồng nghĩa với việc bạn sẽ có ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của con người, thậm chí cả cộng đồng. Không ai muốn mắc sai lầm trong công việc, như kê sai liều thuốc hoặc đánh giá sai nguyên nhân gây bệnh, vì những điều này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn việc tính nhầm thuế của ai đó.
Chịu áp lực cao: Làm việc trong lĩnh vực y tế dự phòng đồng nghĩa với việc bạn sẽ đối mặt với các dịch bệnh nguy hiểm mang tính cộng đồng như Covid-19. Trong tình huống đó, có thể bạn sẽ phải làm việc cả ngày lẫn đêm, mang trang phục bảo hộ hàng tuần và xa gia đình trong thời gian dài. Nếu không thể chịu được áp lực, bạn sẽ dễ dàng gục ngã và bỏ cuộc.
Nếu bạn có những phẩm chất và tố chất trên, Y tế dự phòng là ngành học phù hợp với bạn. Nó sẽ đòi hỏi sự đam mê, tình yêu thương, kiên nhẫn và khả năng đối mặt với áp lực cao. Nhưng nếu bạn sẵn sàng đương đầu với những thách thức này, sự nghiệp trong lĩnh vực Y học dự phòng sẽ mang lại cho bạn sự đáng giá và cảm giác hài lòng khi đóng góp vào việc cải thiện sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật trong cộng đồng.
>>Xem thêm: Chi tiết bảng lương, mã ngạch, các mức hệ số lương bác sĩ, y sĩ, y tá mới nhất
Như vậy chúng ta đã hiểu rõ về ngành y học dự phòng là gì. Trong bối cảnh đại dịch và các vấn đề sức khỏe công cộng ngày càng phức tạp, ngành y tế học dự phòng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cộng đồng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Với sự kết hợp giữa kiến thức y học và công nghệ, ngành này đem lại những giải pháp tiên tiến và hiệu quả. Đồng thời, cơ hội việc làm và mức lương cao trong ngành y học dự phòng cũng tạo động lực mạnh mẽ cho những ai muốn tham gia. Hãy cùng nhau xây dựng một tương lai khỏe mạnh và bền vững thông qua sự phát triển của ngành y học dự phòng.